Cái nói quen thuộc: “Cuộc đời của tôi/anh ấy/ cố ấy” khiến chúng ta dễ hiểu lầm rằng sự sống là một cái gì mà bạn, hay một ai đó, có thể sở hữu hay đánh mất. (6) Thói quen thích tự đồng hoá mình: Thói quen cho rằng mình chỉ là một cảm xúc, ý tưởng, hay cảm giác nghiệp ngập một cái gì đó ở trong mình. Sự hiểu biết có tính chất tri thức về một khía cạnh nào đó của một người thì rất hữu ích cho những gì có tính thực tiễn.
Ví dụ, bạn đang bị khuyết tật và không thể đi lại bình thường như trước đây. Mỗi thứ đúng là chính nó. Hãy luôn tự nhắc nhở mình một khi bạn ngồi bên giường của một người đang hấp hối.
Bạn sẽ cảm nhận được sự sâu lắng của vật đó trong trạng thái an nhiên tự tại – hoàn toàn đồng nhất với những gì đang hiện diện và nơi những thứ ấy đang xảy ra. Nhờ đối diện với cái Chết, tâm thức bạn, không ít thì nhiều, sẽ có tự do để không còn bị đồng hoá với những ý tưởng miên man hay cảm xúc tiêu cực của mình. Đó là một trạng thái ý thức tỉnh táo, hoàn toàn sáng tỏ.
Và trong tình trạng djdó, bạn sẽ không tạo nên một nhân cách nào cho người đó cả. Khi nào mà bạn vẫn còn đồng hoá mình với ngoại cảnh, với hình tướng, bạn sẽ không ý thức được rằng sự cao quý ấy chính là bản chất thường hằng của bạn, chính là cảm nhận sâu thẳm về những gì đang Hiện Hữu, đó cũng chính là Tâm. Khi bạn đang ở độ tuổi hai mươi, bạn nhận thức rằng cơ thể của bạn rất khoẻ mạnh và tràn đầy sức sống; sáu mươi năm sau, bạn sẽ nhận ra rằng cơ thể của mình bây giờ đã suy yếu và già nua.
Từ đó, giúp cho bạn có cơ hội chuyển hoá những thói quen cũ này. Cái Chết lúc đó trở thành một ảo tưởng rất sai lầm – cũng sai lầm như chuyện bạn đã từng nhận lầm mình chỉ là cơ thể của mình (70). Cả hai thái cực này đều che mờ một sự thực là: an nhiên tự tại, là một thứ bạn không thể thâu tóm hoặc đánh mất được (45).
Nói một cách khác: Bạn “dâng tặng tất cả khổ đau của bạn cho trời đất”. (21) Giáo lý “Tất cả là một”: Một giáo lý được nêu trong kinh Hoa Nghiêm, ngụ ý một hàm chứa trong tất cả, và ngược lại, tất cả cũng hàm chứa trong cái một. Sự im lặng rất hữu ích.
Những người này có nên bị lên án không? Hay những hành động đó chỉ đơn thuần là một sự biểu hiện của vô thức, của một giai đoạn phát triển trong tâm thức nhân loại mà chúng ta đang bắt đầu vượt qua? Nhưng thực ra, sự tĩnh lặng đâu phải là một vật thể, và nó cũng không thuộc về thế giới này. Đó chính là sự vĩnh cửu, thường còn ở trong bạn – và đó là thứ duy nhất mà bạn không bao giờ có thể đánh mất được.
Bạn luôn sống cho tương lai, và ngay cả khi bạn đạt được mục tiêu của mình, bạn vẫn không cảm thấy hài lòng, hay cùng lắm thì sự hài lòng ấy cũng chóng phôi pha. Cỏ cây, bông hoa, chim chóc, đất đá không hề ý thức được vẻ đẹp và tính chất thiêng liêng của chính nó. Tuy nhiên, để bạn có thể nhìn ra được điều này, bạn cần phải vượt lên những thói quen đặt tên, dán nhãn hiệu.
Bất kỳ khi nào bạn chấp nhận một cách sâu sắc mỗi giây phút như bản chất của nó - bất kể hình thức phút giây ấy đang biểu hiện là gì - bạn sẽ có được trạng thái lặng yên, bạn có được sự an tịnh. Cùng lắm thì tư tưởng có thể làm “một ngón tay chỉ trăng” (20), chỉ cho ta nhìn về hướng của Chân lý. Hãy để cho sự tĩnh lặng hướng dẫn tất cả những lời nói và việc làm của bạn.
Nhưng nghệ thuật lắng nghe là một khả năng rất hiếm hoi. Có một năng lực và sự thông minh rộng lớn, vượt trội hơn con người của bạn, nhưng đồng thời cũng chính là bạn, làm chủ và đìêu hành quá trình sáng tạo ở trong bạn. Sự yên tĩnh rất sống động, và sung mãn là đặc tính của chiều không gian này, do đó khi nào bạn đang cảm thấy một sự yên tĩnh dâng trào lên ở nội tâm lúc đọc những dòng chữ trong cuốn sách này, thì đó là lúc hiệu năng của cuốn sách đang tác động lên bạn và dang thoả mãn chức năng của nó – như một vị thầy tâm linh: Cuốn sách này đang nhắc bạn nhớ lại bản chất chân thật của mình và đang soi đường cho bạn trở về với nguồn cội của mình.