Quyết không yêu, quyết ly dị nhưng vẫn tìm lại tình yêu. Biết là vậy nhưng không khôn ngoan đề phòng tai nạn. Thiên tài như Kim Trọng đa tình đến nỗi nghe tiếng đ àn bà mà
Ơû trong xã hội nghèo mà nghèo được coi là tội, mà nhân đức thanh bần bị dìm xuống đất đen, mà thần tài là chúa tể, nhiều bạn trai nuôi lý tưởng học xong chiếm cho được một địa vị xã hội để lôi một kiếp sống trưởng giả trong tiền bạc, sung sướng. Nhưng để được sáng tỏ hơn về nội tâm của bạn trai và để các nhận xét tâm lý trong các phần trước được có giá trị giáo dục, tôi viết thêm chương sau. Coi chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái.
Nhưng trước mặt bạn gái họ vẫn tự đắc mình là con trai, có chút đ àn ông trong đó. Chỉ nên cấm sự mơ mộng xấu chớ vẫn phải tập bạn trai tưởng tượng vì khi thành nhân óc phán đoán, suy luận có thể lấn áp tài năng nầy của họ rất nhiều. Éo le thay cho cuộc đời.
Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn. Họ có biết đâu hình ảnh khác sự thật. Một ngòi bút nọ viết về họ:
Người không huấn luyện óc chú ý là người khó có đời sống tinh thần sâu sắc, khó tìm được những ý hay, khó nói chuyện mạch lạc, dĩ nhiên là khó bề thuyết phục ai được. Kỳ thiệt ta chỉ biết một vài góc cạnh ăn phớt ngoài da của kẻ này thôi. Xét tâm lý nhân loại, tôi thấy đ àn bà bỉ ổi hơn đ àn ông ở điểm tồi tệ đó.
Đừng ai có ý nghĩ bạn trai tìm những sa đọa của các nhân vật trong sách. Rồi oái ăm nữa: trong khi Josephine chùng lén ăn vụng tình yêu với Charle, qua mặt Nã Phá Luân, vơ vét tiền của, của người anh hùng hy sinh nầy để nuôi Charle thì anh chàng có máu sở khanh lại say mê hằng lố cô đ ào, kỹ nữ khác. Họ là nam nhưng lấy làm khoái có hình dáng, tâmtính đàn bà.
Các hiện tượng nầy báo hiệu rõ rệt bạn trai đã qua hẳn thời kỳ tiền thanh niên và bước qua cửa thanh niên. Gia đình có bạn, người ta khỏi gặp những bóng ma đen tối của hiểu lầm, thắc mắc, bất thuận. Xuyên qua lớp kiến tình yêu, bạn thấy người yêu của bạn là tuyệt sắc, tuyệt tài, tuyệt đức.
Còn mấy anh đi đâu về ngồi ở trần hút thuốc, hơ lạnh và đợi cơm bữa. Dĩ nhiên có văn bằng mà tìm được địa vị thì đời lên hương lắm. Có gia đình cũng đông người đấy mà họ nghe như mình lạc giữa một nghĩa địa.
Thượng đế giáng trần là Chúa Giêsu kia mà còn có khẩu hiệu: phục vụ chớ không để phục vụ. Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư bản, vô sản. mà tôi bàn rộng trong Tâm lý bạn gái bạn nên đề phòng.
Có kẻ lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời thì lầm lạc cũng y như kẻ khinh rẻ nhục tình. Đức tin là siêu lý được yểm trợ bởi lý trí. Chớ không có ý nghĩ chọc phá mẹ hay trả thù vì mẹ đánh.